Lody w Kralovanach
Pod względem ilości i jakości lodu jest to trzeci rejon Słowacji po Tatrach i Słowackim Raju. Ma jednak nad nimi przewagę w postaci łatwego i szybkiego dostępu, oraz dużej ilości lodospadów na małej przestrzeni.Udając się na wspinanie do Kralovan warto dobrze zapoznać się z warunkami meteo bo rejon leży stosunkowo nisko oraz mieć na uwadze, że jest to teren prywatny. Co do warunków to można je obserwować np. na www. hory.sk, a w kwestii prywatności warto o pozwolenie zapytać pracowników co sprzyja relacjom międzyludzkim i zdecydowanie ułatwia dostęp do lodów.
Dojazd.
Kralovany leżą przy jednej z głównych dróg Słowacji między Martinem a Ruzemberokiem (droga nr 18). Będąc tam należy skręcić z głównej za znakami na Dolny Kubin (droga nr 70) i po przejechaniu 2,8km. zaparkować przed torami kolejowymi (na lewo od drogi) u wylotu Dol. Bystickiej (pierwsza droga odchodząca w lewo po zjechaniu w Kralovanach na Dolny Kubin).
Dojście
Zajmuje kilkanaście minut. Przechodzimy tory i kierujemy się szeroką utwardzoną drogą w głąb doliny. Po krótkim czasie osiągamy kamieniołom znajdujący się zaraz z lewej strony drogi (nie da się przeoczyć). Idziemy wzdłuż dolnego wyrobiska by skręcając w lewo osiągnąć główną jego część. Następnie ( może już warto porozmawiać z panami pracownikami) skierować się pod wybrane lody (wszystkie są widoczne ).
Wspinanie
Trudności lodospadów kształtują się miedzy WI.3 a WI.6. Przeważają te łatwiejsze. Najdłuższe wyciągi mieszczą się w granicach 30 - 35m. Oprócz standartowego sprzętu osobistego potrzebnego do działania w lodzie (pamietać należy koniecznie o kasku!!!) warto mieć linę o długości 60m. ( krótsze w paru przypadkach w czasie zjazdów lub wędkowania mogą okazać się trochę "za krótkie"), 5-7 śrub, 5 -7 ekspresów, parę luźnych karabinków, pętle. Stanowiska trzeba budować samodzielnie w oparciu o drzewa, lub z użyciem śrub. Warto przemyśleć wspinanie na lodach, które nie kończą się na wygodnych półach. W tych sytuacjach może być kłopotliwe zejście na dół jeżeli nie potrafimy zjeżdżać z ok lodowych (abałakowów), lub nie jesteśmy w stanie zaakceptować konieczności pozostawienia śruby (opcja dla bogatych z domu).Pięcie się po skale w górę bez asekuracji może być złym pomysłem (potrzebne haki- jest krucho).
Sektor 1
Najbardziej popularny sektor i oferujący najwięcej lodu. Kaskady "przechodzące" przez 5 pięter w lewej części kaminiołomu umożliwiają zrobienie ponad stumetrowej drogi (5 wyciągów-najdłuższe po 25-30m) . Cechą charakterystyczną jest występowanie łatwejszego lodu z prawej strony, a trudnego z lewej. Najwięcej wspinaczy działa na lodach "trzeciego piętra".
Sektor 1 lód 1
Podchodząc pod niego należy mieć na uwadze znajdujące się " jeziorko". Często nie jest widoczne (przysypane śniegiem). Lód ma wysokość parunastu metrów i przeważnie jego trudności mieszczą się w stopniu WI.3. Na lewo od niego znajduje się jeszcze jeden wąski twór. Nie zawsze jednak sięga on do krawędzi piętra. Stanowiska nad lodami ze śrub lub z trochę oddalonych drzew.
Sektor 1 lód 2
To mały lodzik o trudnościach WI.3. Bardzo rzadko chodzony. Stanowiska nad nim z drzew.
Sektor 1 lód 3
Bardzo ładna i szeroka ściana lodu. Właśnie to miejsce jest najpopularniejszym w całym rejonie. Długości dróg dochodzą do 25m. Na górze dużo drzew nadajacych się na stanowiska. Aby założyć wędkę lub szybko dostać się na piętro wyżej trzeba podejść stromym terenem (przeważnie ślady) na lewo od lodospadów). Trudności tej kaskady mieszczą się w stopniu WI.3. Jakość lodu przeważnie dobra.
Sektor 1 lody 4
Lody " czwartego piętra" to grupa poprzytulanych do siebie kaskad. Najbardziej "klasyczna" (WI.3) znajduje się w prawej części.Ciekawy jest kaskadowy lód z lewej strony oferujący z pewnością trudności WI.4. Między nimi można powspinać się na po paru ciekawych liniach w umiarkowanych trudnościach ( niektóre miejscami mogą mieć stosunkowo cienką warstwę lodu).
Sektor 1 lody 5
Najwyższe piętro to dwa lody biegnące przez całą wysokość siany i kilka mniejszych kończących się w okolicy połowy jej wysokości. Głowym jest ładny i szeroki z prawej strony o trudnościach WI.3 ( może wspinając się w jego lewej części trochę trudniej). Lewy lód stanowi wyzwanie. Jest spionowany i o skomplikowanej fakturze co utrudnia asekurację. Wycena jego oscyluje w granicach WI.4.
Sektor 2
Sektor 2 to łącznie 5 lodów położonych na trzech pietrach. Część z nich powinna oferować wspinanie o jakości porównywalnej do tej z sektora 1. Jednak ilość lodu powoduje, że pomimo najłatwiejszego i najszybszego dostępu nie jest on tak popularny.Sektor 2 lody 1
To dwa ładne parunastometrowe lody. Gwarantowane trudności to WI.3. Prawy lód nie zawsze jest dobrze wylany aż do krawęzi ściany co może utrudnić dostanie się na półkę. Stanowiska z drzew.
Sektor 2 lody 2
W tym przypadku to raczej drogi mikstowe. Przważnie polewa lodowa nie jest w całości gruba i spójna. Jako lodospad częściej funcjonuje lewy lód. Prawy to w dolnej części mikst (lód dopiero powyżej półki w połowie drogi). Trudności bardzo zależne od wielkości zalodzenia. Stanowiska nad nimi z drzew.
Sektor 2 lód 3
Ładny lód z paroma odnogami o wysokości parunastu metrów. Szczególnie jego główna część może stanowić ładny cel. Trudności między Wi.3 a Wi.4. Stanowisko ze śrub, lub po podejściu połogim terenem z drzew.
Sektor 3
To sektor najtrudniej dostępny i równocześnie oferujący najtrudniejsze drogi Kralovan. Ukryty w prawej, górnej części łomu osiągalny jest z trzech stron:
-stromym stokiem ścieżnym za hangarem
-po przejściu lodu 1 sektora 2
-trawersem po półach z pierwszego, drugiego lub trzeciego pietra od sektora 1
Sektor 3 lód 1
Ładny i stosunkowo długi lód. W zależności od warunków trudności WI.3 - WI.4. Na prawo od niego niekiedy powstaje nitka lodowa przeważnie jako droga mikstowa. Stanowiska z drzew.
Sektor 3 lód 2
Centralny lód w sektorze o trudnościach które nie przekraczają WI.3. Stanowiska z drzew.
Sektor 3 lody 4
To dwa najtrudniejsze lody Kralovan. Drogi tworzą duże sople i kolumny. Asekuracja może być bardzo wymagająca jeżeli w dużej części w ogóle możliwa. Trudnosci kumulują się w dolnych częściach lodów. Wycena to z pewnością WI.6.
Uwagi:
Podane wyceny należy traktować jako orientacyjne, powieważ zależne są one od panujących w danym momencie warunków. Nie należy lekceważyć terenu : w wyniku zamarzania, rozmarzania jak i wspinaczek innych osób zdarzają się upadki lodu jak i kamieni. W przypadku działań na kurtynach, soplach czy kolumnach temperatura, konsystencja lodu, grubość i spękania informują o ich wytrzymalości ( nie należy niczego lekceważyć).