Skala ryzyka wspinania według Roberta Jaspera

  • Drukuj
Szczegóły
Nadrzędna kategoria: Artykuły
Utworzono: Środa, 04 marzec 2009 10:46
Opublikowano: Środa, 04 marzec 2009 10:46
Darek Kaptur
Odsłony: 3994

W 2003r. Robert Jasper zwrócił uwagę na braki w opisie trudności dróg (skalach) charakterystyki ich stopnia ryzyka.

Oczywiście niekiedy  starano się charakteryzować pod tym względem drogi stosując informacje opisowe, ale zawsze były to subiektywne odczucia nie ujęte w żadne sprecyzowane ramy.. Inaczej problem starali się rozwiązać brytyjczycy w swojej skali gdzie podają  oprócz trudności technicznych powagę drogi.  Jednak tutaj sprawę komplikuje  jej mała popularność, oraz  brak znajomość wśród ogółu wspinaczy odnośników  w postaci konkretnych dróg.
          Jasper postanowił sprawę potraktować inaczej określając stałe elementy skali. Zdecydował że o ryzyku w czasie pokonywania drogi decydują:
                                         -         jakość asekuracji
                                         -         możliwość odniesienia kontuzji (urazu)
                                         -         wymagania psychiczne.
Każde z powyższych uwarunkowań ma trzy stopnie jakościowe:
        I. Jakość asekuracji:
                                          1-dobra
                                          2- zadowalająca
                                          3- zła
        II. Możliwość odniesienia kontuzji (urazu):
                                          1- niewielka
                                          2- średnia
                                          3- duża
       III. Wymagania psychiczne:
                                          1- niskie
                                          2- droga wymagająca psychicznie
                                          3- droga  bardzo wymagająca psychicznie
        Konstruowanie wyceny drogi to suma  stopni wszystkich trzech uwarunkowań. W ten sposób funkcjonuje jego  zamknięta od góry skala „E”.
                                       
                                           E1 – 3 stopnie
                                           E2 – 4 stopnie
                                           E3 – 5,6 stopni
                                           E4 – 7 stopni
                                           E5 – 8 stopni
                                           E6 – 9 stopni
      
        Reasumując. Droga o wycenie E1 stanowi bezpieczną propozycję wspinaczkowa. Stopień E6 może być śmiertelnie niebezpieczny. W skali zabrakło E0. Spowodowane jest to tym, że przy wycenie dróg najniższą  możliwą wartością  jest liczba 3 stopni jakościowo co daje E1. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na problem ryzyka w czasie każdej wspinaczki co wyklucza stopień E0.
       W Polsce istnieje odniesienie do części skali Jaspera. Coraz częstszym elementem jest określanie jakości asekuracji i związanego z tym ryzyka „ skalą WRX”. Przeliczając ją na skalę Jaspera mamy do czynienia z:
                skala Jaspera                                          skala WRX
                         1                                                           - (dobra )
                         2                                                         W (wymagająca)
                          -                                                          R (ryzykowna)  
                         3                                                          X (śmiertelna)                                            
                 
                                                                                              
                                                                                                                       Darek Kaptur