Lina na stanowisku zjazdowym
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Artykuły
- Utworzono: Poniedziałek, 14 wrzesień 2009 11:53
- Opublikowano: Poniedziałek, 14 wrzesień 2009 11:53
- Darek Kaptur
- Odsłony: 10032
Lina na stanowisku zjazdowym
Celem tego opracowania jest pokazanie systemów mocowania liny-lin w stanowisku zjazdowym. Budowanie stanowisk, zabezpieczanie końcówek lin węzłami, techniki i procedury zjazdu nie będą tutaj poruszane.Każdy wspinacz powinien zdawać sobie sprawę jak ważne są umiejętności i wiedza związane ze zjeżdżaniem na linie. Jest to sytuacja specyficzna ponieważ w czasie wykonywania tego elementu "sztuki" jesteśmy zdani na niezawodność sprzętu połączoną z naszą wiedzą i umiejętnościami. Warto mieć na uwadze, że właściwe zainstalowanie liny-lin w stanowisku zjazdowym to jeden z kluczowych czynników decydujących o naszym bezpieczeństwie, łatwości odzyskiwania sprzętu ( liny) potrzebnego do dalszego działania.
W dzisiejszym rozbudowanym technologicznie świecie wypracowane zostało wiele skutecznych systemów bezpiecznego połączenia stanowiska z liną w celu wykonania na niej zjazdu. Opracowanie to ma pokazać systemy uznane raczej za „klasyczne” i dlatego nie będą poruszane problemy związane z sytuacjami awaryjnymi . Dodatkowo nie uwzględnione zostały te, które pozwalają odzyskiwać po zjeździe elementy stanowiska zjazdowego ponieważ jest to temat na odrębną publikację.
Aby móc poprawnie umocować linę w stanowisku należy pamiętać że musi ono być zbudowane minimum z dwóch punktów połączonych ze sobą zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. Ilość punktów zależy od tego czy są one zamocowane na stałe (stałe stanowiska umieszczane w formie połączonych ze sobą kotw wklejanych lub rozporowych, w górach można spotkać haki które traktujemy nieufnie – należy koniecznie sprawdzić ich stan i jakość osadzenia), czy też sami musimy je osadzić. Podstawowym kryterium jest tutaj ich jakość. Czym słabsze punkty, tym musi ich być więcej. Stanowisko zjazdowe jest optymalne w momencie w którym uzyskamy pewność co do jego wytrzymałości. Punktem mocowania liny jest zawsze punkt centralny stanowiska.
Najprostszym systemem mocowania liny w stanowisku zjazdowym jest jej do niego przywiązanie lub wpięcie jej za pomocą karabinków ( węzeł ósemka). Zaleta to łatwość instalacji. Jednak taki układ uniemożliwia jej ściągnięcie z dołu bezpośrednio po zjeździe.
lina przywiązana do punktu centralnego ósemką
lina wpięta w punkt centralny za pośrednictwem pojedynczego karabinka zakręcanego.
Warto go zdublować jeszcze jednym
dwa karabinki łączące linę z punktem centralnym.
Zamki usawione przeciwstawnie - nie opierają się o skałę.
Bardziej uniwersalną możliwością jest przełożenie liny przez punkt centralny stanowiska tak by jej środek znajdował się dokładnie w nim. Uzyskamy wtedy możliwość ściągnięcia liny z dołu. Jednak należy pamiętać że w takim układzie zjedziemy tylko na odległość w przybliżeniu równą połowie długości danej liny.
lina przełożona przez punkt centralny stanowiska.
Jej środek musi znajdować się w tym punkcie!!!!
Inną kombinacją jest łączenie lin do zjazdu w celu uzyskania możliwości wykorzystania pełnej długości każdej żyły. Stosując modele o tych samych lub bardzo zbliżonych średnicach łączymy je supłem pamiętając by z węzła wychodziły odpowiednio długie końcówki lin. Takie połączenie zmniejsza możliwość klinowania się węzła w przewężeniach skał. Innym węzłem może być zderzakowy podwójny. Jednak pod względem klinowania się przy ściąganiu lin jest zdecydowanie bardziej podatny na zacieranie się między pęknięciami skały
liny połówkowe połączone supłem.
liny połówkowe połączone węzłem zderzakowym podwójnym.
Wygląda to pancernie ale przy ściąganiu węzeł ten ma silne tendencje do klinowania się.
Inaczej ma się sprawa gdy musimy połączyć liny o różnej średnicy. Wtedy węzeł podwójny zderzakowy jest obligatoryjny jeżeli w czasie zjazdy czynnie obciążamy obie żyły.
liny o różnej średnicy połączone węzłem zderzakowym podwójny
liny o różnej średnicy połączone supłem.
Nigdy nie stosujemy tego systemu jeżeli w czasie zjazdu obciążamy obie żyły
Kolejny problem to możliwość wciągnięcia węzła łączącego liny zjazdowe w punkt centralny. Sytuacja taka może mieć miejsce w czasie zjazdu na linach o różnej średnicy i jej konsekwencją może być zdeformowanie węzła w punkcie centralnym, jego zaklinowanie co praktycznie uniemożliwia późniejsze ściągnięcie za sobą żył
możliwy ruch połączonych lin przez punkt centralny stanowiska
Niebezpieczną sytuacją jest także realna możliwość przeskoczenia węzła przez punkt centralny i osłabienie systemu w wyniku przełamania w tym punkcie np. repsznura zamiast liny pojedynczej . Aby tego uniknąć warto stosować system zabezpieczający z wykorzystaniem karabinka i dodatkowego węzła jako bezpiecznika
bezpiecznikiem jest wyblinka z wpiętym w nią karabinkiem
inna wersja bezpiecznika: ósemka z karabinkiem
Ważnym elementem tutaj jest możliwość zjazdu tylko na linie przechodzącej przez stanowisko. Linę pomocniczą (repsznur) możemy, lecz nie musimy wpinać w przyrząd zjazdowy. Także nie jest w tej sytuacji konieczne wiązanie lin węzłem zderzakowym podwójnym. Możemy posłużyć się standardowym supłem.
Watro pamiętać że system ten nie odnosi się tylko do zjazdu z użyciem lin o różnej średnicy. Możemy z powodzeniem go stosować w czasie działania z żyłami o jednakowych wymiarach.
Elementem umożliwiającym zwiększenie przepustowości stanowiska zjazdowego jest stworzenie systemu dzięki któremu mogą zjeżdżać dwie osoby równocześnie. Może mieć to kapitalne znaczenie dla zespołów trzyosobowych gdzie stosowanie tego systemu przybliży ich mobilność do zespołu dwuosobowego.
Jednak aby stosować zjazdy równoległe należy zadbać o pancerne stanowiska. W przypadku takich zjazdów stanowisko jest obciążane czynnie przez dwoje zjeżdżających. W takich przypadkach (jak i w każdym innym) najlepsze wydają się być stałe stanowiska z wklejanych lub rozporowych kotw nie wykazujących tendencji do wypadania.
System taki umożliwia szybkie przejście z zablokowanej na sztywno liny w czasie zjazdu podwójnego, w klasyczne zainstalowanie jej w punkcie centralnym stanowiska dla umożliwienia zjazdu trzeciego członka zespołu z możliwością następnie jej ściągnięcia.
procedura instalacji systemu do zjazdu równoległego przy użyciu pojedynczej liny
procedura instalacji systemu do zjazdu równoległego przy zastosowaniu dwóch związanych lin.
Instalację taką można modyfikować przez rozdzielenie zamocowania na sztywno poszczególnych lin.
zamocowanie na sztywno obu żył do zjazdu równoległego
Oczywiście istnieją jeszcze inne możliwości. Powyższe należy traktować jako katalog systemów podstawowych. Warto pamiętać że najlepsze stanowisko zjazdowe połączone z najkorzystniejszym umieszczeniem w nim liny nie gwarantuje bezpieczeństwa jeżeli nie dopełnimy innych czynności i procedur stanowiących o BHP zjeżdżania.